Succesvol ondersteunen van het innovatieproces met software

2011 – Het tweede deel van Technologyforecast van 2011 heeft als thema Decoding innovation’s DNA. In drie ‘features’ en vijf interviews is het tijdschrift op zoek naar het antwoord op de vraag: is innovatie het resultaat van de ondoorgrondelijke, ondoorzichtige genialiteit of kan innovatie worden behandeld als een end-to-end proces, waarbij prestaties worden geoptimaliseerd door het toepassen van beproefde methoden? Het tweede artikel bespreekt technologie die kan helpen bij het verhogen van de innovatieve prestatie van bedrijven.

Innovatie als proces
Innovatie begint met een idee en eindigt pas wanneer het idee omgezet is in winst. De innovatiecyclus wordt door PWC beschreven als een end-to-end idea-to-cash proces. Ze omschrijven vier fasen in dat proces die in het eerste artikel van Technologyforecast verder worden uitgewerkt: de ontdekkingsfase, incubatiefase, versnellingsfase en uiteindelijk schaalvergroting. Een belangrijke terugkerende activiteit in elke fase is het oplossen van problemen die zich in de ontwikkeling van idee naar winst voordoen.

Door innovatie te behandelen als een gewoon bedrijfsproces, kan het gemanaged en ondersteund worden op een vergelijkbare manier met een infrastructuur van mensen, processen en software.

Twee soorten software
Innovatie ondersteunende software kan worden ingedeeld in twee soorten: software die het mogelijk maakt om innovatie als proces te benaderen en te monitoren, en software die helpt bij probleemoplossing.

De processoftware is weer verder onder te verdelen in twee soorten: ideemanagementsystemen en software voor product life-cycle management (PLM) en project of product portfolio management (PPM).

De probleemoplossingsoftware bestaat uit methodologiën om gestructureerd problemen op te lossen en semantische kennismanagement- en zoeksystemen die het vinden van oplossingen vergemakkelijken. Vaak gaan deze systemen gepaard met een samenwerkingsplatform waarop informatie gedeeld kan worden.

Ideeënmanagement
Ideeënmanagementsystemen ondersteunen het managen van het innovatieproces van idee tot winst. Het moment waarop het idee voor het eerst wordt vastgelegd is het startpunt van het proces. Vervolgens kan het verdere verloop van het proces worden vastgelegd en gevolgd, waardoor besluitvorming, planning en management mogelijk worden gemaakt. Het systeem kan tevens dienen als filter voor de soms enorme stroom van ideeën die op gang wordt gebracht door bijvoorbeeld open innovatie. De meeste systemen beschikken over workflowmanagementtools, mogelijkheden om informatie uit te wisselen met andere systemen en aspecten van sociale media, zoals de mogelijkheid voor iedereen om op ingediende ideeën te reageren of een link aan te brengen naar gerelateerde ideeën. Omdat het proces vaak niet puur lineair is, is ook ruimte ingebouwd voor iteraties en terugkeren naar eerdere stappen in het proces. Een ideeënmanagementsysteem wordt nog waardevoller wanneer een bedrijf de ingebrachte ideeën voorziet van labels waarop ze later terug gevonden kunnen worden. Zo wordt het systeem tegelijk een bron van kennis.

De grootste impact die deze systemen hebben is in het vergemakkelijken van het vangen en vastleggen van ideeën die op verschillende plekken in de organisatie worden gegenereerd. Ze maken mogelijk dat een grote groep mensen deelneemt aan het innovatieproces.

PLM en PPM systemen
Deze tools worden ingezet in de versnellingsfase en de schaalvergrotingsfase van het innovatieproces. PLM systemen ondersteunen het gezamenlijk ontwikkelen, ontwerpen en managen van producten. Ze kunnen vaak informatie uit verschillende andere systemen verwerken en hebben een workflowmanagementtool om het proces te stroomlijnen. PPM systemen zijn niet net als PLM gericht op één product, maar op het in kaart brengen van alle productinnovaties van een organisatie. Ze ondersteunen keuzes met betrekking tot het inzetten van beschikbare middelen op de meest kansrijke en waardevolle innovaties.

Theory of Inventive Problem Solving (TRIZ)
TRIZ is een methode om gestructureerd problemen op te lossen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van principes die ten grondslag liggen aan bekende succesvolle uitvindingen. Gebruikers worden getraind om een specifiek probleem om te zetten in een generiek principe en vervolgens te focussen op het oplossen van tegenstellingen. Bijvoorbeeld bij het ontwikkelen van een wedstrijd zeilboot: de boot moet snel zijn, maar ook stabiel. Stabiliteit verkrijg je door een brede romp te maken, maar dat vertraagt de boot aanzienlijk. Oplossing: twee smalle rompen aan elkaar verbonden, de catamaran.

Managen van kennis over oplossingen
Wanneer het probleem is teruggebracht tot een generiek principe, kan de oplossing vaak gevonden worden in oplossingen voor andere problemen, waar hetzelfde generieke principe aan ten grondslag lag. Hierbij is informatie over patenten en ervaring van andere bedrijven vaak waardevol. Er is software die kan helpen bij het analyseren en generaliseren van problemen en het vinden van oplossingen door gebruik te maken van semantische databases en zoekmachines.

Bronverwijzing
Het volledige artikel Powering the innovation life cycle, several technologies help raise the innovation performance of enterprises (2011) – op pagina 27-35 van Technologyforecast, nummer 2 van 2011 van PricewaterhouseCoopers – is te vinden in de bijlage.

Keywords
Innovatie & innovatievermogen

Kenmerken