Sociale en technische innovatie

2021 – In opdracht van het A&O fonds Gemeenten beschrijven de auteurs hoe een participatief proces van innovatie bij gemeenten, goed kan verlopen. Zij illustreren het model dat zij hiervoor opstelden aan de hand van een aantal cases.

Samenvatting

Innovatie en technische vernieuwingen stuiten vaak op weerstand doordat de sociale aspecten van innovatie onvoldoende aandacht krijgen. In deze handreiking geven de auteurs aan dat het betrekken van medewerkers in innovatieprocessen van belang is voor de kwaliteit van de innovaties en de acceptatie en het gebruik van de innovaties door de medewerkers. Zij hebben aan de hand van het gedachtengoed van sociale innovatie aangegeven hoe medewerkers betrokken kunnen worden in de verschillende stappen van het innovatieproces. Voor succesvolle acceptatie van een innovatie is het van belang dat medewerkers in een vroeg stadium worden betrokken. Zodat er ruimte ingebouwd kan worden in de projectplannen en de doorlooptijd voor de inbreng van medewerkers. Dat is de kern van sociale innovatie. In aanvulling op het gebruikte model en de stappen daarin, laten de auteurs aan de hand van enkele cases zien hoe de betrokkenheid in de praktijk kan worden vormgegeven. Uit de cases blijkt dat medewerkersbetrokkenheid niet ingewikkeld hoeft te z­­­­­ijn, maar dat er wel voldoende aandacht aan moet worden besteed en dat het zorgvuldig moet gebeuren. Als de input van medewerkers bijvoorbeeld niet serieus wordt genomen, kan de acceptatie zelfs kleiner worden. Het model laat de stappen in het proces zien.

 Het model

­­­­­Het model bestaat uit 5 stappen:

Stap 1 voorbereiden,

Stap 2, genereren,

Stap 3, selecteren,

Stap 4, testen,

Stap 5, implementeren en evalueren.

 

De cases

Ter illustratie van het proces in de vijf stappen worden ervaringen geschetst uit drie cases.

1. Handhaving in een grote gemeente

De innovatie betreft de invoering van Informatie Gestuurd Werken (IGW). Beschreven wordt hoe analisten bij de briefing van handhavers aanwezig waren (Stap 1.) en hoe zij gezamenlijk een probleemanalyse maakten (Stap 2.).

2.  Albert Heijn

De innovatie betreft de integratie van vier verschillende systemen voor aspecten van voorraadbeheer in één app: WINK (zie elders in deze Kennisbank). Beschreven wordt hoe het proces in intensieve samenwerking wordt opgezet (Stap 1.) en hoe innovatieteam, IT-ers en winkelpersoneel samen functionaliteiten ontwikkelen (Stap 4). Tenslotte illustreert de Albert Heijn case de stap van implementeren en evalueren (Stap5.).

3.  Parkeerhandhaving Utrecht

De innovatie betreft het invoeren van scan-auto’s. Beschreven wordt hoe parkeerhandhavers informeel frustraties delen en hoe daarvoor oplossingen worden gevonden (Stap 2.). Daarnaast komt aan de orde hoe ze bij deze dienst meer willen bereiken met hetzelfde aantal mensen (Stap 3.) en hoe zij experimenteren met nieuwe taken (Stap 4.).

 

Referentie

Torre, van der Wouter; Oeij, Peter; Davits, Renz: ‘Sociale en technologische innovatie bij gemeenten. Effectieve en gedragen innovaties door betrokkenheid van medewerkers.’ Maart 2021, Den Haag, Stichting A&O fonds Gemeenten.

De publicatie is met de knop hieronder te downloaden.

 

Thema: Innovatie en innovatievermogen, Sociale innovatie

Sector: Publieke sector

Bron: Onderzoeksverslag, Cases