Sociale innovatie in het MKB - think different
2012 – Sociale innovatie
Een onderzoek naar de invloed van sociale innovatie op de betrokkenheid van
medewerkers en de kwaliteit van arbeid in het MKB.
Dit afstudeerrapport bevat conclusies en aanbevelingen over de wijze waarop een organisatie sociale innovatie door kan voeren, zodanig dat het leidt tot verbetering van de kwaliteit van arbeid en betrokkenheid van medewerkers.
De opdracht heeft betrekking op de subsidieregeling Sociale Innovatie Advies van het Operationeel
Programma Zuid-Nederland (OP-Zuid). In januari 2009 is deze regeling in het leven geroepen voor advies ter bevordering van sociale innovatie bij MKB ondernemingen in Zuid-Nederland. De subsidieregeling is per 31 december 2011 gesloten. De centrale vraag is: “In hoeverre levert sociale innovatie een bijdrage aan verbetering van de kwaliteit van arbeid en de betrokkenheid van medewerkers in MKB bedrijven?”
Sociale innovatie wordt in het rapport geformuleerd als “het ontwikkelen van nieuwe managementvaardigheden (dynamisch managen), het hanteren van innovatieve organisatieprincipes (flexibel organiseren) en het realiseren van hoogwaardige arbeidsvormen (slimmer werken en talentontplooiing) om het concurrentievermogen en de productiviteit te verbeteren”.
Binnen dit afstudeerrapport staan de begrippen kwaliteit van arbeid en betrokkenheid centraal. Kwaliteit van arbeid betekent vervulling van alle voorwaarden waardoor een medewerker zich goed voelt, zowel in het werk, de werkomgeving als in de organisatie. De kwaliteit van arbeid wordt onderverdeeld in vier A’s; de arbeidsinhoud, de arbeidsomstandigheden, de arbeidsvoorwaarden en de arbeidsverhoudingen. De mate waarin en de wijze waarop medewerkers en diens vertegenwoordigers inbreng hebben in het beleid van de onderneming, is van belang voor verbetering van de kwaliteit van arbeid.
Bij de betrokkenheid van medewerkers is de inspraak eveneens een belangrijk aspect. Om ervoor te zorgen dat medewerkers zich betrokken voelen bij de organisatie, het eigen werk en het werk van anderen, zijn met name twee aspecten van belang: vertrouwen in medewerkers en het toekennen van regelcapaciteit.
Aanpak
Het onderzoek bestond uit twee onderdelen, te weten een secundaire analyse en een veldonderzoek. De secundaire analyse betreft de resultaten die zijn verzameld voor het rapport: Samen de lat hoger leggen D’havé, C en Rooijackers, M.T., 2012). Het resulteert in conclusies over de bijdrage van sociale innovatie aan de kwaliteit van arbeid en de betrokkenheid van medewerkers in MKB bedrijven.
Resultaten
Uit de secundaire analyse en het veldonderzoek blijkt dat sociale innovatie leidt tot een verbetering van de kwaliteit van arbeid en de betrokkenheid van medewerkers. Bij de kwaliteit van arbeid is in de arbeidsinhoud onder andere een verbetering opgetreden in de taken en verantwoordelijkheden van medewerkers, de variatie binnen het werk, de vrijheid en regelcapaciteit en de zeggenschap van medewerkers bij de inrichting van de eigen werkplek. In de arbeidsomstandigheden zijn eveneens verbeteringen opgetreden. Deze komen tot uiting in de ervaren werkdruk, rust en stabiliteit binnen de organisatie, het ziekteverzuim en de fysieke belasting. De arbeidsvoorwaarden verbeteren doordat de mogelijkheid tot opleiding en ontwikkeling wordt vergroot, medewerkers meer doorgroeimogelijkheden krijgen en meer rekening wordt gehouden met persoonlijke wensen. Op het gebied van de arbeidsverhoudingen is met name de medezeggenschap van medewerkers verbeterd. Deze medezeggenschap komt tot uiting in de mate waarin medewerkers betrokken worden bij
de invulling van het werk, de inrichting van de werkplekken en de visie en strategie van de organisatie.
Daarnaast zijn er verbeteringen te zien in de betrokkenheid van medewerkers. De verbeteringen treden onder andere op in de samenwerking, communicatie, structuur en de wijze van leidinggeven.
Om sociale innovatie op een succesvolle wijze te implementeren, dient een organisatie aandacht te besteden aan een aantal factoren:
– de inhoud van het werk;
– de inrichting van de werkplek;
– voorwaarden en regelingen rondom het werk;
– medezeggenschap;
– leiderschap en structuur;
– communicatie en samenwerking.
Verwijzing: Koolen, W.J.E., Meeuwissen, A.A.H. (2012) Sociale innovatie in het MKB. Een onderzoek naar de invloed van sociale innovatie op de betrokkenheid van medewerkers en de kwaliteit van arbeid in het MKB. Afstudeerscriptie Avans Hogeschool. (zie bijlage pdf.)
Thema’s: Arbeidsverhoudingen, Dynamisch managen & Leiderschap, MKB
Bron: (Onderzoeks)rapport, subsidies
Kenmerken
