Social pacts and the crisis

2010 – Op 17 juni 2009 organiseerde AIAS een conferentie over Sociale Akkoorden en de Crisis. In het boek “Social pacts and the crisis” wordt hier verslag van uitgebracht. De volgende onderwerpen komen aan bod:  

  • Zijn sociale akkoorden nog wel het goede antwoord?
  • Zijn er alternatieven?
  • Gaat het bestrijden van de acute crisis en de oplopende werkloosheid ten koste van blijvende sociale innovatie?
  • Kan het met minder centrale sturing?
  • En, ten slotte, zijn nationale reddingsplannen nog wel voldoende of helpt het niet zonder meer Europese coördinatie.

Over deze vragen beleggen we een internationale conferentie, waarbij twee belangrijke buitenlandse ervaringen meespelen: het Ierse en het Noordse model.

Sinds 1987 (eerste sociaal akkoord, Het succesverhaal van de Ierse tijger) bestaat er een ononderbroken reeks van sociale akkoorden. Maar in 2009 lijkt de Ierse economie in een vrije val te verkeren en bleek overeenstemming met de vakbonden over een reddingsplan onmogelijk. Rory O’Donnell, directeur van de National Economic and Social Council, het belangrijkste adviesorgaan met werkgevers en werknemers en opsteller van het het Strategy rapport Ireland’s Five-Part Crisis: an integrated national response, dat aan de onderhandelingen ten grondslag lag, vertelt wat er mis ging. Dr. O’Donnell is econoom, doceerde aan University College Dublin, en is de specialist op dit gebied van sociale akkoorden.

De crisis slaat ook het Noorden niet over, al lijken de gevolgen vooralsnog minder drastisch. Toch is men in bijvoorbeeld Zweden tot onconventionele maatregelen, zoals werktijdverkorting en loonverlaging, overgegaan. Nederlanders spiegelen zich graag aan Noordse buren; maar doen zij het wel zoveel beter, of anders. Maakt de euro het verschil (alleen Finland is lid van de Eurozone)? Redden de Denen het met een vorm van minder centrale sturing? Hoe is het gesteld met de sociale innovatie in deze landen? Het antwoord komt van Juhana Vartiainen, econoom uit Finland maar hoofd onderzoek in Stockholm van het Zweedse Nationaal Instituut voor Economisch Onderzoek, hun tegenhanger van ons Centraal Planbureau. Dr. Vartiainen doceerde macro-economie, was verbonden aan het onderzoeksinstituut van de vakbonden en is de expert op het gebied van corporatisme in de vier Noordse landen.

Keywords: Sociale innovatie