Monitoren van sociale innovatie: slimmer werken, dynamisch managen en flexibel organiseren

2011 – Uit de Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor blijkt dat sociaal innovatieve bedrijven beter presteren op innovatie en productiviteit. De auteurs geven een overzicht van de effecten van investeringen in sociale innovatie op de prestatie van Nederlandse bedrijven. De hefbomen van sociale innovatie zorgen voor betere prestaties op de langere én korte termijn. De auteurs geven aan hoe organisaties sociale innovatie tot stand kunnen brengen door gebruik te maken van de hefbomen.

Belang sociale innovatie
Door verhevigde concurrentiekrachten zijn bedrijven gedwongen om sneller te innoveren. Het artikel pleit dat technische innovatie slechts een deel van het innovatiesucces verklaart. Juist sociale innovatie is volgens onderzoek doorslaggevend. Sociale innovatie heeft in dit geval betrekking op het ontwikkelen van nieuwe managementvaardigheden, het hanteren van flexibele organisatieprincipes en het realiseren van hoogwaardige arbeidsvormen. Volgens de auteurs moet Nederland inzetten op innovatie, en in het bijzonder sociale innovatie, om de productiviteit en het concurrentievermogen te verbeteren.

De hefbomen voor sociale innovatie
Eén van de grootste obstakels voor organisaties is het tegelijkertijd oog hebben voor innovatie én het uitvoeren ban de dagelijkse werkzaamheden. Bedrijven kunnen hun technische kennis beter laten renderen. Dit kan wanneer zij gebruik maken van de hefbomen van sociale innovatie: flexibel organiseren, dynamisch managen en slimmer werken. Deze drie hefbomen zorgen voor een complementaire bundel dat een bedrijf uniek maakt. Een toename in één of meer determinanten zorgt voor synergie. Dit is lastig te imiteren door concurrent. Ten slot zouden organisaties aandacht moeten besteden aan externe kennisdeling.

Slimmer werken
Het succes van sociale innovatie voor productiviteitsverhoging is in zeer belangrijke mate afhankelijk van de inzet van talenten van medewerkers. Het vereist het optimaliseren van het menselijke kapitaal in de organisatie. Medewerkers beschikken over unieke vaardigheden en vakmanschap om nieuwe producten en diensten te creëren. Slimmer werken wordt mede mogelijk gemaakt door de aanwezigheid van vertrouwen, kennisbewustzijn van medewerkers en kennisactivatie. Dit stimuleert betrokkenheid om samen tot goede oplossingen te komen, de exploitatie van interne expertise en het toepassen van expertise om tot beter bedrijfsresultaten te komen.

Dynamisch managen
Het managementteam van een organisatie moet het vermogen hebben om nieuwe ideeën te identificeren en verder tot ontwikkeling te brengen. Dit vereist actieve leiders die naast aandacht voor gestelde targets ook aandacht hebben voor de autonomie van medewerkers. Dit stelt een organisatie in staat om tot nieuwe en innovatieve vormen van concurrentievoordelen te komen.

Flexibel organiseren
Voor het flexibel organiseren is de belangrijkste component het vermogen om intern snel te kunnen veranderen wanneer de omgeving daarom vraagt. Daarnaast moeten organisaties voldoende efficiënt zijn om vandaag te overleven, maar daarnaast voldoende aandacht te besteden aan innovatie zodat ze in de toekomst ook nog bestaan. Dit moet in balans zijn. Een middel om met de tegenovergestelde krachten om te gaan is het aanbrengen van een duidelijke scheiding: bepaalde organisatieonderdelen richten zich op efficiency, en de focus van andere vooral op innovatie.

Co-creatie door externe samenwerking
Bedrijven kunnen het tegenwoordig niet meer permitteren om een ‘go-alone’-strategie te hebben. Samenwerking wordt steeds belangrijker. Met andere ondernemingen en kennisinstellingen samenwerken is nodig om de zwakke punten tegen te gaan en de innovatie verder toe te laten nemen. Organisaties die beschikken over een veelheid aan klant- en leverancierscontacten blijken veel meer innovatiebeleid ontplooien. Het kan zelfs leiden tot unieke producten en diensten waartoe bedrijven zelfstandig niet in staat zijn.

Bijlage
Het volledige artikel Monitoren van sociale innovatie: slimmer werken, dynamisch managen en flexibel organiseren van Henk Volberda, Justin Jansen, Michiel Tempelaar en Kevin Heij is opgenomen in de bijlage.

Keywords: Dynamisch managen, slimmer werken, flexibel organiseren, monitoring & evaluatie