Manifest: Naar een nieuw Dutch Design voor flexibel én zeker werk

2012 – Het Manifest  ‘Naar een nieuw Dutch Design voor flexibel én zeker werk’  is een verslag en een verdere uitwerking van de discussie en de ideeën van ca. honderd mensen die op 31 mei 2012 een dag bijeen kwamen.  Zij spraken die dag over de manier waarop flexibiliteit en zekerheid in de praktijk werken sinds de invoering van de Wet Flexibiliteit en Zekerheid in 1999 en wat daaraan zou moeten verbeteren. 

Uitgangspunten
Voor het beoordelen van de praktijk en het bedenken van alternatieven waar nodig, werden drie uitgangspunten geformuleerd:

• Geen afruil tussen enerzijds flexibiliteit en anderzijds productiviteit, kwaliteit en innovatie.
• Geen tweedeling op de arbeidsmarkt maar verdere  emancipatie en empowerment van werkende mensen.
• Geen onnodige complexiteit, onduidelijkheid en belemmeringen.

Ontwikkelingen in 15 jaar
Uit de analyse van de praktijk van 15 jaar komt een aantal opvallende ontwikkelingen naar voren. Zoals bijvoorbeeld:

• Een derde van de werkenden in Nederland kan gerekend worden tot de flexschil van bedrijven.
• Jongeren krijgen bijna uitsluitend (eerst) een tijdelijk contract.
• Het aantal ZZP-ers is sterk gegroeid.
• Nieuwe flexvormen zijn opgekomen zoals: payrolling, contracting en diverse buitenlandconstructies.
• De doorstroming van flexibel naar vast is afgenomen.
• Flexwerkers krijgen tot 30% minder loon.

Herontwerp nodig
De praktijkontwikkeling toetsend aan de uitgangspunten, komt de groep tot voorstellen voor herontwerp ten aanzien van: arbeidscontracten,  scholing en ontwikkeling en sociale zekerheid.
Bij de vernieuwing van de arbeidscontracten wordt met name genoemd de herziening van de loondoorbetalingsverplichting en payroll constructies waarbij de cao wordt ontweken.  Mensen met een contract voor bepaalde tijd zouden betere toegang tot scholing en werk-naar-werk faciliteiten moeten krijgen.
Voorgesteld wordt een nieuw model van leerrelaties tussen werkenden en werkgevers/opdrachtgevers, waarvan de elementen zijn: prestatie indicatoren voor ontwikkelingsdoelen overeengekomen in een dialoog tussen werkende en werkgever/opdrachtgever en de aanwezigheid van een ‘facilitator’ die beide partijen bijstaat bij het invullen van de leerrelatie. 
Voorbeelden van concrete suggesties ten aanzien van sociale zekerheid zijn: laat flexwerkers onder de cao vallen door verbreding van de definitie van ‘werknemer’, schaf het minimumjeugdloon af, maak het mogelijk om verlofdagen voor andere doelen in te zetten, beperk toeslagen tot de nachtdienst, schaf het onderscheid tussen school en kinderopvang af.
Het manifest zoekt samenvattend naar veranderingen die het ‘vaste’ contract voor werkgevers aantrekkelijker maken en aan de andere kant duurzame en volwassen vormen van flexibel of  ‘anders’ werken toch niet terugdringen of zelfs verbieden.

Referentie
Wilthagen, Ton; Verhulp, Evert; Gonggrijp, Linde; Dekker, Ronald; Meer, Marc van der; e. a. (29 november 2012) Naar een nieuw Dutch Design voor flexibel én zeker werk.  (zie voor de tekst van het manifest de bijlage.)

Thema’s: Arbeidsverhoudingen, talentontwikkeling

Sector: niet specifiek

Bron: Artikel/ declaratie

Kenmerken