Is sociaal ondernemerschap transformationeel leiderschap in actie?

2012 – Het concept transformationeel leiderschap trekt de aandacht van zowel mensen uit de praktijk als de wetenschap en gaat uit van het idee dat medewerkers gemotiveerd worden door beloningen en het proces dat naar die beloningen leidt. Een transformationeel leider moet daarom in staat zijn om ook zaken als normen, waarden, behoeften en capaciteiten te beïnvloeden.

Er is overtuigend bewijs voor de rol en het belang van transformationele leiders in het creëren van effectieve en duurzame organisaties en hun bijdrage aan innovatief management en leiderschap praktijken waar goede leiders volgelingen ontwikkelen tot nieuwe leiders. Transformationeel leiderschap verbetert de prestaties van de organisatie door het verhogen van de groepsproductiviteit, betrokkenheid en samenhang. Dit betreft een collectief proces waarin de transformationele leider fungeert als een bekwame verandermanager en samen met medewerkers de missie en visie van de organisatie herdefinieert. Hoewel het belang van transformationeel leiderschap steeds meer wordt geaccepteerd houden de meeste organisaties nog steeds een transactionele werkstijl aan, welke alleen gericht is op de beloning, en niet bevorderlijk is voor de ontwikkeling van transformationele leiders. Daarom wordt in dit onderzoek gesuggereerd dat het betrekken van aspirant leiders bij maatschappelijke ondernemingen een effectieve manier is om toekomstige transformationele leiders te creëren. In dit onderzoek wordt de relatie tussen sociaal ondernemerschap (signaleren van sociale problemen en deze op een ondernemende manier oplossen) en transformationeel leiderschap verkend en ontdekt ter ondersteuning van sociaal ondernemerschap. Vergeleken met onderzoek naar sociaal ondernemerschap heeft transformationeel leiderschap een volwassen niveau bereikt zodat onderzoekers van sociaal ondernemerschap beproefde onderzoeksmethoden en ideeën kunnen lenen. Ten tweede kan deze kennis worden toegepast om studenten en managers strategieën en vaardigheden van transformationeel leiderschap bij te brengen .

Sociaal ondernemen als transformationeel leidend
Organisaties lijken veelal korte termijn doelen na te streven waarbij werknemers beschouwd worden als vervangbare middelen in plaats van de belangrijkste stakeholders. De auteurs beweren dat een dergelijke organisatorische omgeving niet bevorderlijk is voor creatie van transformationele leiders en tonen aan dat sociaal ondernemerschap inderdaad transformationeel leiderschap in actie betreft waar zowel sociale ondernemers en transformationele leiders worden gemotiveerd door gedeelde doelen die alleen behaald kunnen worden als groepen samenwerken.
Deze theoretische gelijkenis heeft aanzienlijke gevolgen voor zowel sociale ondernemers,  trainers en coaches van leiders in ontwikkeling, senior leidinggevenden belast met het regelen van de opvolging en het creëren van een pijplijn met toekomstige leiders in hun organisatie en studenten die leiderschapsvaardigheden proberen te verwerven voor het werken in zowel profit als non-profit organisaties.

Dit onderzoek suggereert dat het aanmoedigen van jonge en aankomende managers om deel te nemen aan sociaal ondernemerschap een effectieve manier is voor het bijbrengen van transformationele leiderschapsvaardigheden. Bij het ontwerpen van workshops voor leiderschap ontwikkeling is het belangrijk om lesmateriaal en case studies met betrekking tot sociaal ondernemerschap toe te voegen om de transformationeel leiderschapsvaardigheden verder te ontwikkelen. Op basis van dit onderzoek kunnen studenten transformationeel leiderschapsvaardigheden effectief verder ontwikkelen middels deelname aan sociale ondernemingsprojecten.

De onderzoekers ontwikkelden in dit onderzoek een raamwerk om de conceptuele basis van zowel sociaal ondernemerschap als transformationeel leiderschap te vergelijken en trachten de gelijkenissen tussen de processen van sociaal ondernemen en transformationeel leiderschap met behulp van dit kader te onderzoeken. Daarnaast wordt het raamwerk toegepast op de studie van drie van de meest bekende sociale entrepreneurs c.q. transformationele leiders van onze tijd: Moeder Teresa, Mahatma Gandhi en Wangari Maathai. Het onderzoek stelt dat het helpen van mensen in het ervaren van sociaalondernemen een effectieve manier is om hen transformationeel leiderschapsvaardigheden bij te brengen.

Verwijzing: Bhutiani, D., Flicker, K., Groen, A., Nair, P. (2012)  Is Social Entrepreneurship Transformational Leadership in Action? 
NIKOS, University of Twente, The Netherlands and University of Texas at Dallas, USA.

Het volledige artikel is bijgevoegd in PDF.

Gepubliceerd in de “Patterns of Social Entrepreneurship Research" ,Edward Elgar in 2012.

Kenmerken