Het belang van beslisruimte op organisatieniveau voor welzijn en betrokkenheid

2014 – dit paper gaat over participatie op het werk en onderzoekt het relatieve belang van de diverse dimensies van ‘job control’ voor subjectief welzijn en betrokkenheid bij de organisatie. De dimensies van ‘job control’ zijn: autonomie (in de functie), functionele ondersteuning (door een leidinggevende en collega’s) en beslisruimte op organisatieniveau (raadpleging van de medewerkers over procesverbeteringen, de verdeling van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden, teamsamenstelling, doelen etc.). Ook wordt gekeken naar de interactie met de intensiteit van het werk. 

Onderzoeksopzet/methodologie/aanpak

De onderzoekers maakten gebruik van de data van de European Working Conditions Survey, 2010. Het betreft alleen gegevens van werknemers in loondienst. De steekproef is overigens beperkt tot mensen uit organisaties met tenminste 50 medewerkers. De steekproef bevat uiteindelijk: 2.048 respondenten uit Denemarken, Ierland, Nederland, Finland, Zweden en het UK. In dit paper is de focus niet op verschillen tussen landen en als er meer landen zouden zijn meegenomen dan zouden er te veel landenkenmerken als intermediaire variabelen zijn geïntroduceerd. 

Resultaten

Uit de regressieanalyse kwam naar voren dat functionele ondersteuning en beslisruimte op organisatieniveau sterkere relaties vertoonden met de afhankelijke variabelen dan autonomie. Er was geen relatie tussen Intensiteit van werk en de afhankelijke variabelen. De onderzoekers vonden een ‘dubbele’ interactie van autonomie en beslisruimte op organisatieniveau met het beleefde welzijn en van functionele ondersteuning en beslisruimte op organisatieniveau met betrokkenheid bij de organisatie. Een driedubbele interactie werd gevonden, van alle job control variabelen te samen op betrokkenheid bij de organisatie, waarbij de aanwezigheid van alle dimensies van job control de hoogste score voor betrokkenheid bij de organisatie opleverde. Er was geen driedubbele interactie voor subjectief welzijn. Wel was er een indicatie voor een dubbele interactie van intensiteit van werk en functionele ondersteuning en voor een dubbele interactie van werk intensiteit en beslisruimte op organisatie niveau met beleefd welzijn: een hoge intensiteit en lage functionele ondersteuning of een laag niveau van beslisruimte op organisatieniveau lijken verbonden met laag welzijn. Er is geen interactie effect gevonden tussen een hoge score op een van de dimensies van job control en een hoge werk intensiteit. 

Research beperkingen/implicaties

Ook al heeft deze studie alle beperkingen van een crosssectioneel vragenlijstonderzoek, de resultaten zijn min of meer in overeenstemming met bestaande theorieën. Dit duidt er op dat beslisruimte op organisatieniveau er toe doet. De onderzoekers bevelen aan om in onderzoeksmodellen de dimensies van ‘job control’ te onderscheiden en bij het vernieuwen van organisaties en functies aan deze drie dimensies van job control onderscheidenlijk aandacht te besteden. 

Unieke waarde

De meeste theoretische modellen voor empirisch onderzoek zijn beperkt tot controle op taakniveau (bijv, het Job Demand-Control-Support model van Karasek and Theorell). Dit paper heeft als doel bestaande job-control modellen te verbeteren door drie dimensies of  niveaus van job control te onderscheiden; daarbij wordt verwezen naar de sociotechnische systeem theorie voor ontwerp van organisaties (De Sitter) en handelingsgerichte theorie (Hacker) en de interactietheorie  (Akerslof).

De beleidsrelevantie betreft de consequenties voor het ontwerp van arbeid en organisatie.  

Referentie

Steven Dhondt, Frank Delano Pot, Karolus O. Kraan, (2014),"The importance of organizational level decision latitude for well-being and organizational commitment", Team Performance Management, Vol. 20 Iss 7/8 pp. 307 – 327.

Permanent link to this document:

https://www.emeraldinsight.com/doi/abs/10.1108/TPM-03-2014-0025

Kenmerken