Gewoon een werkweek bij het NCSI

2011 – In het boek De Kunst van Het Nieuwe Werken, is één hoofdstuk gewijd aan het NCSI. Het Nederlands Centrum voor Sociale Innovatie bevordert niet alleen sociale innovatie bij anderen, maar ook bij zichzelf. Het is een goed voorbeeld van ‘practice what you preach’. 

Netwerkorganisatie
Het NCSI is een typische netwerkorganisatie, waarin wisselende en vooral slimme samenwerkingsrelaties op basis van geformuleerde doelstellingen een grote rol spelen. De omvang van de organisatie varieert gedurende het jaar van dertien tot ruim twintig medewerkers die projectmatig samenwerken. Overige kenmerken zijn onder meer vertrouwen, coachend leiderschap, een open cultuur, niet hiërarchische verhoudingen en veel ruimte voor eigen initiatief. Door de principes van HNW kan een projectleider zelf een team samenstellen dat inhoudelijk en strategisch het beste toegerust is voor de projectdoelstelling. Medewerkers kunnen ook afwisselend projectleider en projectmedewerker zijn.

Doordat NCSI een netwerkorganisatie is, komen medewerkers die aan een project werken vaak uit verschillende organisaties. Dat kan in een enkel geval een probleem zijn wanneer er conflicten optreden tussen collega’s. Er is dan niet één leidinggevende. 

Het ontstaan
Vanaf de start in 2006 werkt NCSI volgens de principes van HNW, hoewel die term nog niet bestond. Directeur Ton de Korte vertelt dat dat komt doordat de organisatie begon als virtuele organisatie: geen eigen huisvesting, geen eigen personeel en geen eigen rechtspersoon. Iedereen werkte vanuit zijn eigen werkgever, met eigen spullen. Bijeenkomsten werden op verschillende locaties gehouden, meestal op kantoor van een deelnemende organisatie. Hieruit volgde dat Ton als interim-directeur weinig hiërarchische bevoegdheden had en meer fungeerde als projectleider. Alle werkzaamheden werden opgepakt in de vorm van projecten met een projectleider met veel verantwoordelijkheid. Toen de organisatie groeide en wel een eigen kantoor, rechtspersoonlijkheid en personeel kreeg, is er voor gekozen om de manier van werken hetzelfde te houden. Geen verticale managementsturing en –verantwoordelijkheid, maat horizontale intercollegiale afstemming. En medewerkers kunnen in hoge mate zelf bepalen waar en wanneer ze hun werk doen, ondersteund door de nodige technische hulpmiddelen. 

De praktijk
Ton zou als directeur niet meer anders willen. Hoe deze manier van werken in de praktijk voor de andere medewerkers uitpakt, vertellen ze zelf in het hoofdstuk dat hier is opgenomen in de bijlage. Aan het woord komen Officemanager Elles van Steenbergen, Communicatieadviseur Monique Bergman, trainee Jennifer van Vuuren, programmamanager Martine Maes, projectadviseur Carolien van Leeuwen, programmamanager Fietje Vaas en Karlien Haak. Zij vertellen ieder over één dag in een werkweek van NCSI en hoe zij werk, privé en reistijd met elkaar combineren. 

Essentie
De essentie van Het Nieuwe Werken ligt vooral op het vlak van werkrelaties en organisatievorm. Een flexibel kantoorconcept en het technisch faciliteren van op afstand werken, ondersteunen die manier van samenwerken, maar zijn slechts dat: ondersteuning.

Het Nieuwe Werken heeft een open cultuur met veel ruimte voor eigen initiatief. Dat vraagt om een ander type leidinggevende, die ruimte durft te geven aan ondernemende medewerkers, intrapreneurs. Iemand die kan managen op basis van vertrouwen, die stuurt op resultaat in plaats van fysieke aanwezigheid op kantoor en die openstaat voor ideeën van medewerkers (innovatie van onderop).

Bij het NCSI is het uitgangspunt vertrouwen en openheid. Vanuit die twee waarden worden in gelijkwaardigheid zaken besproken met respect voor elkaar en met een focus op de doelstellingen en de wensen van de mens achter de medewerker. Medewerkers hebben oog voor elkaar en spreken elkaar niet alleen aan wanneer zij het idee hebben dat iemand omkomt in het werk. Zij staan ook klaar om werk van elkaar over te nemen of om samen andere oplossingen te zoeken. En daar zijn ze bij het NCSI best heel trots op. 

Bronverwijzing
Het hoofdstuk Gewoon een werkweek bij het NCSI van Monique Bergman, opgenomen in het boek: ‘De kunst van Het Nieuwe Werken’, van Paul van den Brink en Rosan Gompers, is opgenomen in de bijlage.

Keyword: Het Nieuwe Werken