Effectief veranderen door ontwikkelkansen medewerkers

2011 – Onderzoek naar medewerkerparticipatie bij strategische veranderingen heeft geleid tot meer inzicht in de succesfactoren voor een geslaagde verandering. In samenwerking hebben de Vrije Universiteit en Turner 800 Nederlandse topmanagers bevraagd over hun ervaringen en resultaten bij recente veranderprogramma´s. Hieruit blijkt dat intensieve medewerkerparticipatie een positief effect heeft op de effectiviteit van de verandering; laat de medewerker meedenken en doen, en help ze om de verandering te realiseren.

Over het onderzoek
Centraal in het onderzoek stond de volgende vraag: In welke mate beïnvloedt medewerkerparticipatie de effectiviteit van het veranderproces, zowel direct als indirect, tijdens het proces van strategische planning en implementatie? Hierbij is gekeken naar het effect van zowel de schaal als de intensiteit van medewerkerparticipatie op de volgende onderdelen:

• Het resultaat van de strategie-implementatie in termen van effectiviteit, budget, tijd en tevredenheid;
• Het eigenaarschap van de verandering bij medewerkers;
• De motivatie van medewerkers om te veranderen;
• De mogelijkheid tot veranderen door medewerkers.

Medewerkerparticipatie draagt bij aan het succes van strategie-implementatie
Onafhankelijk van elkaar blijkt dat de schaal en intensiteit van medewerkerparticipatie een positief effect hebben op de effectiviteit van strategie-implementatie, op de mate waarin de verandering binnen budget is gebleven en de algemene tevredenheid over de verandering. Een hogere participatiegraad in de ontwerp- en planningsfase leidt initieel wel tot een langere doorlooptijd, die echter wordt `terugverdiend´ in de fase erna en in het voorkomen van terugval van gedrag.

Medewerkers willen wel, maar willen ook geholpen worden
Het onderzoek laat zien dat mensen wel willen veranderen, maar daarbij ook geholpen willen worden. Als medewerkers betrokken worden in het veranderingsproces, moeten ze ook in staat gesteld worden om te veranderen. Dat betekent dat medewerkers dienen te kunnen beschikken over voldoende tijd, informatie en middelen. Hoe hoger de mate waarin medewerkers hierin gefaciliteerd worden, hoe hoger de waardering van de betrokkenheid en daardoor van de motivatie en het eigenaarschap. Het gaat erom een verandering te zien als een aanbod van ontwikkelkansen.

Opvallend is dat de medewerkerparticipatie an sich geen invloed heeft op de mate waarin medewerkers zich gemotiveerd voelen om te veranderen. Participatie als trucje of als doel op zich werkt dus niet. De combinatie van participatie en (bege)leiden verhoogt de effectiviteit van de verandering.

Veranderingen binnen kleinere organisaties zijn effectiever
Uit onderzoek blijkt dat organisaties met minder dan 250 medewerkers ruim 15% effectiever zijn in de uitvoering van een strategische verandering dan organisaties met een hoger aantal medewerkers. Dit komt waarschijnlijk doordat het binnen kleine organisaties makkelijker is om medewerkerparticipatie te organiseren of doordat men van nature meer betrokken is. Kleine afstanden maken het immers mogelijk meer mensen `mee te krijgen´.

Veranderingen met een negatieve urgentie zijn sneller
Het onderzoek laat tevens zien dat veranderingen die voortkomen uit een negatieve urgentie 40% sneller zijn dan veranderingen die vanwege andersoortige redenen geïnitieerd worden. Een negatieve urgentie is bijvoorbeeld een dreiging van het sluiten van de afdeling. Dit betekent niet dat in de praktijk een negatieve urgentie gesuggereerd kan worden om meer snelheid te bereiken. Omgekeerd hangt de snelheid van de implementatie dus wel direct samen met de ernst en omvang van de aanleiding.

Nieuwe antwoorden leiden tot nieuwe vragen
Het onderzoek door Turner en de Vrije Universiteit biedt inzicht in het effect van medewerkerparticipatie op de effectiviteit van strategie-implementatie, maar roept ook nieuwe vragen op. Om die reden zullen Turner en de Vrije Universiteit de samenwerking voort zetten op het gebied van strategie-implementatie in het algemeen en medewerkerparticipatie in het bijzonder.

Verwijzing
Voor meer informatie over dit onderzoek kunt u contact opnemen met Turner. In de bijlage vindt u meer informatie en hieronder een fragment van BNR radio over het onderzoek.

Keywords: slimmer werken – organisatie, medezeggenschap

 

Kenmerken