SMART Work Design and Modern Sociotechnical Theory
A marriage made in heaven?
2025 – Organisatieontwerpers die verantwoordelijk zijn voor organisatieverandering en de introductie van nieuwe digitale technologieën delen wellicht met HR-managers een belang bij het waarborgen van goede werkkwaliteit. Maar mensen met een verschillende professionele achtergrond kiezen vaak verschillende invalshoeken. Sommigen van hen, waarschijnlijk met een HR-achtergrond, benadrukken doorgaans het belang van menselijke behoeften en werktevredenheid bij het ontwerpen van werk. Anderen, zoals organisatieontwerpers met een achtergrond in operations management, richten zich wellicht meer op de arbeidsverdeling, werkprocessen en sociotechnische ontwerpregels.
Sommige organisatieontwerpers benadrukken strategische en organisatorische keuzes als voorwaarden voor werkkwaliteit, terwijl anderen zich richten op benaderingen die passen bij de persoon en de omgeving. Om een goede werkkwaliteit in het digitale tijdperk te garanderen, is het echter veel nuttiger als organisatieontwerpers met uiteenlopende achtergrond, een gemeenschappelijke invalshoek hanteren. Met het SMART-werkontwerpmodel zien we recentelijk een convergentie binnen de organisatie- en arbeidswetenschappen. Deze benadering integreert individuele, team- en organisatie-elementen en koppelt menselijke behoeften, functiekenmerken en organisatorische omstandigheden.
Onderzoekers in Europa hebben al eerder sociotechnisch ontwerpdenken gekoppeld aan organisatorische ontwerpprincipes voor productie-indelingen en criteria voor werkkwaliteit. Dit staat bekend als de moderne sociotechnische benadering (MST) van de Lage Landen. Met dit artikel willen de auteurs een discussie op gang brengen over hoe elementen van de SMART-werkontwerpbenadering en MST kunnen worden geïntegreerd in een alomvattende aanpak. Zodat organisatieontwerpers kunnen samenwerken met een gemeenschappelijke taal.
Het artikel betoogt dat het WEBA-instrument in deze context als een brug kan dienen. WEBA is een methode om banen te analyseren vanuit zowel het perspectief van menselijke behoeften als van organisatorisch ontwerp.
Referentie
Peter R.A. Oeij, Steven Dhondt, Fietje Vaas: ‘SMART Work Design and Modern Sociotechnical Theory. A marriage made in heaven?’. European Journal of Workplace Innovation. Volume 10, Issue 1, June 2025. Pp. 7 – 33.
Download het artikel met onderstaande knop.
Zie ook een artikel van deze auteurs over hetzelfde onderwerp in het Tijdschrift voor HRM: Kun je de HR-professional in gesprek brengen met de organisatieontwerper?
