Kaizen: sleutel tot sociale innovatie bij Nissan Motor Parts Center

2009 – Nissan Motor Parts Center (MPC) in Amsterdam is het distributiecentrum van het autoconcern voor auto-onderdelen en accessoires in heel Europa. Er werken 250 mensen. De invloed van het Japanse moederbedrijf is duidelijk herkenbaar. De hele bedrijfscultuur, de werkwijze en de organisatiestructuur zijn op Japanse leest geschoeid. Een van de pijlers van het bedrijf is het Kaizen-principe: elke medewerker – van hoog tot laag – wordt geacht na te denken over stapsgewijze verbetering van het werkproces.Het resultaat: een hogere productiviteit, meer veiligheid en kwaliteit. Het bedrijf is hiervoor beloond met de AWVN-Innovatietrofee 2009. De AWVN-Innovatietrofee is een jaarlijkse prijs voor het bedrijf dat in dat jaar het meest inspirerende voorbeeld biedt van sociale innovatie.

Waarom is dit sociale innovatie?
Nissan ontving de prijs voor haar bijzondere werkwijze met ‘high performance’ teams. Aukje Nauta prees het feit dat het management ten dienste van deze teams staat. Nissan weet de Japanse gerichtheid op de lange termijn te verbinden met de Westerse oriëntatie op de korte termijn. Als leidraad is de innovatie vanuit het Kaizen-principe afgestemd op de westerse mentaliteit. Kaizen is de stapsgewijze verbetering van alle aspecten die voor het werkproces en de ontwikkeling van medewerkers relevant zijn. De vernieuwing bij Nissan is daarmee voornamelijk cultureel bepaald. Daarbij zijn verschillende aspecten van de arbeidsrelatie aan de orde: de gerichtheid op vernieuwing, de belangen van de arbeidsrelatie en de dynamiek in de arbeidsrelatie.

Aanpak
De aanpak kenmerkt zich door enerzijds het stimuleren van het bedenken van oplossingen om werkprocessen te verbeteren en een strakke discipline anderzijds. Medewerkers krijgen veel ruimte om bijvoorbeeld met elkaar of alleen te brainstormen, maar ook is er een Kaizencompetitie. Voor verbeterprojecten kunnen teams punten scoren en wie aan het eind van het jaar het hoogste gemiddeld heeft is de winnaar. De scores worden bepaald door de magazijnmanagers op basis van een door het team ingevuld Kaizen activity report. Dit is een poster met de analyse van het probleem, de uitleg over de genomen maatregel en de resultaten tot dusver. Deze werkwijze dwingt het team om de zaak op gestructureerde wijze aan te pakken. En het verplichte kopje ‘Resultaten’ voorkomt dat het bij vrijblijvende plannen of experimenten blijft. Daar komt de strakke discipline om de hoek kijken. Kaizen kan niet zonder discipline. Het gaat mis als een team zich niet houdt aan een net ingevoerde ‘standard operating procedure’. Een onderneming moet volwassen zijn, wil Kaizen een succes zijn. En daar hoort ook een stukje discipline bij.

Resultaten
De aanpak leidt tot meetbare resultaten voor bedrijf en medewerkers. De voortdurende stroom van verbeteringen en de groei – die ook in crisistijd beter is dan die van concurrenten – geeft ruimte voor ontwikkeling aan medewerkers. Concreet levert dit 132 verbeteringen per jaar op. Deze verbeteringen leiden tot directe resultaten voor de productiviteit, veiligheid, ergonomie, kwaliteit en kosten. Dit zorgt voor groei – die ook in crisistijd hoger is dan die van concurrenten. Kaizen is een permanent proces. Het kan altijd beter, er is geen eindpunt.

Verwijzing
Meer informatie over de AWVN innovatietrofee is te vinden op https://www.awvn.nl/?id=15187 en https://www.awvn.nl/smartsite.shtml?id=5494.

Bronvermelding
Zie voor het artikel Eeuwig streven naar verbetering – Kaizen: sleutel tot sociale innovatie bij Nissan MPC (2009) uit WerkGeven 5/2009 de bijlage.

Keywords
slimmer werken, innovatie & innovatievermogen, teamwerken