Re-inventing business: hoe bedrijven hun businessmodel innoveren

2013- Businessmodellen krijgen meer aandacht, maar waarom, wanneer en hoe moeten bedrijven hun businessmodel innoveren? Het antwoord ligt in replicatie én vernieuwing van het businessmodel. Vanaf halverwege de jaren ’90 is er een toenemende aandacht voor het fenomeen ‘businessmodel’. Het onderzoeksinstituut INSCOPE – Research for Innovation van de Rotterdam School of Management, Erasmus University heeft een onderzoek uitgevoerd naar businessmodel-innovatie onder Nederlandse bedrijven. De uitkomsten van het onderzoek staan in het boek “Re-inventing business: hoe bedrijven hun businessmodel innoveren”. De hoogtepunten zijn:

Eén op de drie bedrijven in Nederland houdt krampachtig vast aan het bestaande businessmodel;

  • Bedrijven die het bestaande businessmodel verbeteren en tegelijkertijd een nieuw businessmodel ontwikkelen hebben de beste bedrijfsprestaties;
  • In een zeer competitieve omgeving leidt replicatie van het businessmodel tot afnemende bedrijfsprestaties en is juist vernieuwing van het businessmodel noodzakelijk;
  • Ondernemend management en absorbatie van nieuwe technologieën zorgt voor een boost van businessmodel-innovatie;
  • Een focus op aandeelhouderswaarde, en het excessief luisteren naar bestaande klanten leidt tot uitstel van businessmodel-vernieuwing;
  • Bedrijven enkel gefocust op financiële performance zijn vaak te laat met businessmodel-innovatie;
  • Bedrijven die waarschuwingssignalen in de uithoeken van hun markt oppakken, hun kerncompetenties kritisch in de gaten houden en investeren in talenten van medewerkers kunnen sneller hun businessmodel innoveren.

Leiderschap en gedegen kennis van eigen organisatie zijn cruciaal voor businessmodel-innovatie.

In het onderzoek worden vier hefbomen van businessmodel-innovatie onderscheiden: het veranderen van technologie, ondernemend management, organisatievormen, en co-creatie. Van deze hefbomen levert ondernemend management de sterkste bijdrage aan zowel businessmodel-replicatie als businessmodel-vernieuwing. Zo kan het management budget vrijmaken om businessmodellen te innoveren, kan het medewerkers selecteren, opleiden en promotie geven op basis van vaardigheden die nodig zijn voor businessmodel-innovatie. Ook instrumenten als de balanced scorecard of zelfsturende teams vallen onder de hefboom ondernemend management. Henk Volberda geeft aan dat: “Een businessmodel van oudsher word gezien als een manier om een nieuwe technologie te commercialiseren”. Onderzoek bevestigt dat technologie van belang is voor businessmodel-innovatie, maar toont ook aan dat niet-technologische elementen als nieuwe manieren van managen en nieuwe organisatievormen van cruciaal belang zijn om een businessmodel te innoveren. Ook factoren als interne samenwerking en grootte van de organisatie bevorderen businessmodel-replicatie. Een innovatieve cultuur bevordert echter businessmodel-vernieuwing. Henk Volberda: “Het overzicht met de versnellers en vertragers van businessmodel-innovatie en de hefbomen biedt de CEO en het management van een organisatie handvatten om van de huidige naar de gewenste mate van businessmodel-innovatie te gaan en businessmodel-valkuilen te omzeilen, om zo de concurrentiepositie en bedrijfsprestaties te handhaven en te verbeteren. Om de implicaties van het boek voor de praktijk te versterken heeft het onderzoeksteam in nauwe samenspraak met topmanagers do’s-and-don’ts van businessmodel-innovatie opgesteld. Uit deze bespreking kwam onder meer naar voren dat leiderschap en gedegen kennis van de organisatie cruciaal zijn voor businessmodel-innovatie.”

Verwijzing:  Bosch, F.A.J.Van den, Heij, K.,Volberda, H. (2013) Re-inventing business: hoe bedrijven hun businessmodel innoveren.  Rotterdam: INSCOPE – Research for Innovation, Rotterdam School of Management, Erasmus University.

Brontype: Boeken.

Sectorindeling: Niet specifiek te benoemen.

Thema: Dynamisch managen; externe samenwerking; flexibel organiseren;