Erasmus Innovatie Monitor Zorg

2012 – In opdracht van ActiZ – organisatie van zorgondernemers voerde INSCOPE een onderzoek uit met de Erasmus Innovatiemonitor. 441 managers uit 66 zorgorganisaties vulden de vragenlijst in.

De vragenlijst bestond uit bestaande schalen, toegepast op de zorg en er werd een extra schaal toegevoegd over ‘eigen regie en zelfredzaamheid’ die in samenwerking met ActiZ werd geconstrueerd.

Sociaal innovatieve zorgorganisaties innoveren meer en presteren beter.

Sociaal innovatieve zorgorganisaties ontwikkelen 25% meer nieuwe zorgdiensten voor nieuwe cliënten en zorgmarkten, 21% meer nieuwe zorgdiensten voor bestaande cliënten en zorgmarkten; zij hebben 7% hogere score op eigen regie en zelfredzaamheid van cliënten en presteren 6% beter.

Hefbomen van sociale innovatie

De hefbomen van sociale sociale innovatie zijn: 1) flexibel organiseren, 2) dynamisch managen, 3) slimmer werken, 4) co-creatie. Het effect van (de onderdelen van) een hefboom is afhankelijk van de voornaamste doelstelling die een zorgorganisatie nastreeft. Zo hebben zorgorganisaties die beter willen presteren in het bijzonder baat bij meer investeringen in de hefboom co-creatie, en daarbinnen in het bijzonder in het ontwikkelen van een gezamenlijke kennisbasis met cliënten. Zorgorganisaties die als doel hebben om meer eigen regie en zelfredzaamheid te realiseren hebben in het bijzonder baat bij meer investeringen in de hefboom slimmer werken, waarbij met name investeringen in zorgmedewerkers – human capital – van belang zijn. Zorgorganisaties die meer nieuwe zorgdiensten willen ontwikkelen dienen vooral meer te investeren in de hefboom dynamische managementvaardigheden.

De context, zoals grootte, van een zorgorganisatie is van belang

Contextuele factoren als aantal zorgmedewerkers, specifieke segmenten in de zorg waarin een zorgorganisatie actief is, dynamiek van de zorgomgeving en concurrentiedruk zijn van invloed op bijvoorbeeld de (relatieve) bijdrage van de hefbomen van sociale innovatie, op prestaties, eigen regie en zelfredzaamheid, en op het ontwikkelen van nieuwe zorgdiensten van zorgorganisaties. Zo hebben kleinere zorgorganisaties die de hefboom slimmer werken willen aanwenden om beter te presteren in het bijzonder baat bij investeringen in zorgmedewerkers. Grotere zorgorganisaties die middels de hefboom slimmer werken beter willen presteren, hebben in het bijzonder baat bij meer verbondenheid tussen zorgmedewerkers. Managers van zorgorganisaties in de kraamzorg hebben over het algemeen het vermogen om snel de resource base van hun organisatie aan te passen – snelheid van dynamische managementvaardigheden -, maar zij hebben een beperkte diversiteit aan vaardigheden om dat te realiseren. Kortom, contextuele factoren van een zorgorganisatie zijn van invloed op het effect dat een hefboom van sociale innovatie heeft.

Het verkrijgen en benutten van kennis is van vitaal belang voor de zorgsector

Als er verder ingezoomd wordt op de onderdelen binnen de hefbomen van sociale innovatie, dan heeft kennisdeling tussen zorgmedewerkers van verschillende afdelingen – binnen de hefboom flexibel organiseren – de grootste bijdrage op de doelstellingen prestaties, eigen regie en zelfredzaamheid en het ontwikkelen van nieuwe zorgdiensten. Bij de hefboom slimmer werken heeft het investeren in de zorgmedewerkers – human capital – de grootste bijdrage op de doelstellingen. Bij de hefboom co-creatie is het ontwikkelen van een gezamenlijke kennisbasis met vooral cliënten cruciaal om de doelstellingen te realiseren. Een dergelijke vernieuwing van de kennisbasis vraagt om investeringen in managementvaardigheden, bijvoorbeeld in kennis-absorptie-vermogen.

Verwijzing: INSCOPE Research for Innovation, Erasmus Innovatie Monitor Zorg, 2012 (zie pdf)

Thema’s: Monitoring & Evaluatie, Innoveren & Innovatievermogen, Dynamisch managen & leiderschap, Slimmer werken, Externe samenwerking.

Bron: onderzoeksrapport